Σάββατο 9 Ιουλίου 2016

Παυλοπέτρι: Η υποβρύχια πολιτεία στην Ελαφόνησο

Αρχαία πόλη της εποχής του Χαλκού, στην Μινωική περίοδο, βρίσκεται βυθισμένη σε ελάχιστο βάθος στο Παυλοπέτρι στην Ελαφόνησο.
Μία ομάδα επιστημόνων ερευνά τα ερείπια και καταφέρνει με τη βοήθεια της σύγχρονης τεχνολογίας να την ξαναζωντανέψει. Δείτε πως ζούσαν οι κάτοικοι της περιοχής αυτής τα σπίτια και τις καθημερινές τους ασχολίες.
Το νερό προφύλαξε από τον χρόνο και την ανθρώπινη παρέμβαση, τα περισσότερα από τα κτίσματα.

Η υπόγεια πολιτεία βρίσκεται μόλις τέσσερα μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Ναοί, διώροφα κτήρια, κήποι, νεκροταφείο και λιμάνι βρίσκονται ανάμεσα στα εκθέματα, ενώ την προσοχή των αρχαιολόγων συγκεντρώνει το πολύπλοκο σύστημα διαχείρισης υδάτων με κανάλια και σωλήνες νερού.

Αγάλματα, μεγάλοι πήλινοι αμφορείς, εργαλεία και άλλα αντικείμενα καθημερινής χρήσης βρίσκονται διάσπαρτα στον βυθό, σε μια έκταση 9 στρεμμάτων.
Οι επιστήμονες πιθανολογούν ότι η πόλη καταποντίστηκε από σεισμό 8 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, γύρω στο 1.000 π.Χ., ενώ άλλοι τοποθετούν το γεγονός στο 375 μ.Χ.


B B C υποτιτλισμένο Η πόλη κάτω από τα κύματα... από GPtechnologies

Το Παυλοπέτρι είναι μικρή νησίδα απέναντι από την ομώνυμη παραλία δίπλα στο χωριό Βιγκλάφια και απέναντι από την Ελαφόνησο, στη Λακωνία.

Στην ευρύτερη περιοχή υπάρχουν αρχαιολογικά ευρήματα που μαρτυρούν την κατοίκηση της περιοχής από αρχαιότατους χρόνους. Μεταξύ της νησίδας και της ξηράς βρίσκεται αρχαία πόλη, βυθισμένη ελάχιστα μέτρα κάτω από την επιφάνεια, με ηλικία περίπου 5 χιλιετηρίδων. Πρόκειται για μοναδική στο είδος της πόλη αφού έχει συγκεκριμένο σχέδιο με δρόμους, κτίρια και νεκροταφείο. Ανακαλύφθηκε το 1967 από τον Νίκολας Φλέμινγκ (Nicholas Flemming) και χαρτογραφήθηκε το 1968 από ομάδα του πανεπιστημίου του Κέμπριτζ. Υπάρχουν τουλάχιστον 15 κτίρια σε βάθος 3 με 4 μέτρων και οι πρόσφατες έρευνες του 2009 αποκάλυψαν ότι εκτείνεται σε 9 στρέμματα. Αρχικά υπήρχε η εκτίμηση ότι η πόλη κτίστηκε περί το 1600-1100 π.Χ. αλλά αργότερα οι έρευνες αποκάλυψαν μέσω των ευρημάτων ότι η πόλη κατοικείται πριν από το 2800π.Χ., στην αρχή της εποχής του χαλκού. Πιθανολογείται ότι η πόλη βυθίστηκε το 1000 π.Χ.

Το γεγονός ότι η πόλη βυθίστηκε βοήθησε να διατηρηθούν τα σημερινά ευρήματα εφόσον δεν χτίστηκε ξανά ή μετά την καταστροφή η περιοχή χρησιμοποιήθηκε για γεωργία. Παρά το γεγονός της φυσικής καταστροφής από το νερό με την πάροδο των αιώνων, η διάταξη της πόλης είναι όπως ήταν πριν από χιλιάδες χρόνια.

Η έρευνα του 2009 βοήθησε σε μεγάλο βαθμό για να χαρτογραφήσει την πόλη. Είναι η πρώτη βυθισμένη πόλη που επαναδημιουργήθηκε ψηφιακά σε τρεις διαστάσεις. Η χαρτογράφηση Σόναρ με τεχνικές που αναπτύχθηκαν για στρατιωτικούς σκοπούς αλλά και για την εύρεση πετρελαϊκών κοιτασμάτων βοήθησε τις πρόσφατες έρευνες.

Από τον Οκτώβριο του 2009 και μετά, τέσσερις ακόμα επιτόπιες έρευνες είχαν προγραμματιστεί, σε συνεργασία ελληνικών υπηρεσιών αλλά και διεθνών πανεπιστήμιων και επιστημόνων. Αυτές οι έρευνες περιλάμβαναν και ανασκαφές. Ένα από τα αποτελέσματα των ερευνών ήταν να αποδείξει ότι η πόλη ήταν το κέντρο μιας ακμάζουσας βιομηχανίας κλωστοϋφαντουργίας. Επίσης, στην περιοχή βρέθηκαν πολλά μεγάλα πιθάρια από την Κρήτη, γεγονός που προδίδει πως η πόλη ήταν και μεγάλο εμπορικό λιμάνι.

Το έργο της αρχαιολογικής ομάδας συγκεντρώθηκε σε ένα ντοκιμαντέρ που μεταδόθηκε από το BBC το 2011.

Από άλλους θεωρείται ότι το Παυλοπέτρι ποντίσθηκε το 375 μ.Χ. από τον ίδιο σεισμό που κατέστρεψε και το Γύθειο. Σύμφωνα με έρευνα των Ιάκωβου Σταμούλη και Ηλία Κρούπη ο σεισμός αυτός εκτιμήθηκε ότι ήταν έντασης άνω των 7 με 8 ρίχτερ και ότι το ίδιο φαινόμενο συντελέστηκε ταυτόχρονα στον Γέρακα, την Μονεμβασιά και την Πλύτρα, αλλά πιθανόν και στα Κύθηρα. Θεωρείται ότι το παραθαλάσσιο έδαφος σε μεγάλη έκταση μετακινήθηκε και έτσι έγινε αποκοπή της τότε χερσονήσου στην οποία βρισκόταν η Όνου Γνάθος και έτσι δημιουργήθηκε το σημερινό νησί της Ελαφόνησου.


Πηγή